Conta, plakalı ısı eşanjörünün 20’den fazla bileşeninden biri olup en kritik parçalardan biridir. Eşanjörün sızdırmaz çalışmasını sağlar; iki ortamın birbirine karışmasını ve sıvı sızıntılarını engeller.
Contalar, plakaların üzerindeki özel oluklara yerleştirilir. Ardından plakalar sıkıca bir paket haline getirilerek hem ısıtıcı hem de ısı alan ortamlar için tamamen sızdırmaz bölmeler oluşturulur. Bu contaların kullanım ömrü doldukça değiştirilmesi gerekir.
Plaka paketi, eşanjör gövdesine bağlanır ve sızdırmazlığı sağlamak için gergi milleriyle sabitlenir. Demonte (sökülebilir) ısı eşanjörleri 25 bar’a kadar basınca dayanabilir.
Conta Malzemeleri ve Özellikleri
Conta malzemesi, eşanjörün çalıştığı ortama ve sıcaklığa göre belirlenir. Yaygın kullanılan malzemeler:
- EPDM (Etilen Propilen Diena Monomer): -20 °C ile +150 °C arası sıcaklıklarda çalışır. Su bazlı akışkanlar, antifriz, buhar, hafif agresif ve gıda sınıfı ortamlarla uyumludur. Yağlar ve benzinle kullanılmaz.
- Viton (Florlu Sentetik Kauçuk): -20 °C ile +200 °C arası sıcaklıklara dayanıklıdır. Buhar, su, antifriz, yağ ve benzin ile kullanılabilir. Ancak organik asitler ve aseton ile uyumsuzdur.
- NBR (Bütadien-Nitril Kauçuk): -20 °C ile +120 °C arası çalışır. Yağlar, petrol türevleri, hayvansal/bitkisel yağlar ve alkolle uyumludur. Ancak glikoller, silikon yağları, aseton ve benzen ile kullanılamaz.
Conta Montaj Türleri
Contalar, plakalara çeşitli yöntemlerle sabitlenir:
- Yapıştırmalı Montaj:
Eski tip yöntemdir. Özel yapıştırıcıyla conta plakalara sabitlenir. Uygulaması zordur ve zaman alır. - Klipsli Montaj (Clip-On):
Conta, çevresindeki özel klipsler sayesinde plakaya kolayca takılır. Günümüzde en yaygın kullanılan yöntemdir. - Kilitli Montaj (Snap-On):
Conta, plakadaki deliklere yerleştirilen pimlerle sabitlenir. Pim uçları genişleyerek contayı güvenle yerinde tutar.
Conta Ömrü Ne Kadardır?
Conta ömrü, çalışma ortamına bağlı olarak değişir. Örneğin EPDM conta 150 °C buhar ortamında çalıştırılırsa hızla yıpranır. NBR contalar ise UV ışığına dayanıklı değildir; dış ortamda kullanıldığında kısa sürede bozulur.
Daha güvenli kullanım için:
145 °C’lik bir buhar sistemi için EPDM değil Viton conta tercih edilmelidir.
Sık Karşılaşılan Conta Sorunları
Borex Soğutma, 10 yılı aşkın süredir plakalı eşanjör sistemlerine servis ve bakım hizmeti sunmaktadır. Sık karşılaşılan sorunlar şunlardır:
- Aşırı Sıcaklık Nedeniyle Sertleşme ve Büzülme:
Conta “pişerek” sertleşir ve sızıntılara neden olur. Özellikle buhar sistemlerinde görülür. - Hidrolik Darbe:
Aniden yükselen basınç, contayı kanal dışına itebilir. Bu tip arızalar tehlikeli değildir, yalnızca conta değişimi gerekir. - Yanlış Kaynak Uygulaması:
Montaj sırasında yapılan kaynak işlemi yüksek ısı oluşturur ve ilk plakadaki contayı eritebilir. Örnek: paslanmaz boru kaynağı sırasında.
Conta Değişimi Nasıl Yapılır?
Conta değişimini kullanıcı da yapabilir. Ancak doğru ürünle değiştirmek şarttır. Plakaların üzerindeki numara veya üretici koduna göre seçim yapılmalıdır. “Muadil” conta kullanımı önerilmez.
Adım adım conta değişim süreci:
- Sistemi kapatın, boruları sökün.
- İçerdeki sıvıyı tamamen boşaltın.
- Plakalar arasındaki mesafeyi ölçün.
- Doğru sırayla tekrar takmak için çapraz işaretleme yapın.
- Milleri gevşetin, plakaları dikkatlice ayırın.
- Tüm plakaları çıkarın ve numaralandırın.
- Eski contaları çıkarın, yenilerini takın.
- Plakaları tekrar istifleyin.
- Sistemi yeniden monte edin.
- Havasını alın ve sistem sıvısını doldurun.
- Basıncı kademeli olarak artırarak test edin.
Düzenli bakım, eşanjörünüzün ömrünü uzatır ve arızaların önüne geçer.
Borex Soğutma, tüm conta türlerinde stoklu çalışır, hızlı tedarik sağlar ve Türkiye’nin her yerine gönderim yapar. Size en uygun çözüm için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Daha fazla profesyonel bilgi için : borexsogutma.com.tr